Slow food to ogólnoświatowy trend, który promuje rezygnację z fast foodów na rzecz przygotowywania i spożywania pełnowartościowych, lokalnych posiłków oraz delektowania się smakiem. Nacisk kładzie się na zachowanie dziedzictwa kulinarnego, co wpływa na handel i przetwórstwo żywności.
Początki
Ruch Slow Food narodził się w latach 80. we Włoszech. Impulsem do jego powstania była próba otwarcia w Rzymie pierwszej restauracji typu fast food, co wywołało fale protestów. W odpowiedzi Carlo Petrini – włoski krytyk kulinarny – wraz z innymi protestującymi założył ruch, który kilka lat później przekształcił się w organizację międzynarodową, działającą dziś w ponad 160 krajach.
Ważnym krokiem w rozwoju Slow Food było przyjęcie hasła: „Dobra, czysta i sprawiedliwa żywność dla wszystkich”, które oddaje istotę działalności – połączenie sprawiedliwości społecznej z przyjemnością jedzenia i troską o środowisko1. Oznacza to, że żywność powinna być świeża, lokalna, wyprodukowana w sposób ekologiczny i dostępna dla wszystkich, a jednocześnie wspierać lokalnych producentów. Wszystkie te zasady wpisują się w ideę zrównoważonego rozwoju, z poszanowaniem pochodzenia i tradycji.
Zgodnie z założeniami ruchu, jedzenie powinno być przygotowywane powoli, bez pośpiechu – stąd jego symbolem stał się ślimak.
Slow food to jednak nie tylko międzynarodowy ruch. Każdy, kto decyduje się na zrównoważoną konsumpcję i powrót do korzeni działa w duchu tego trendu. Za wzrostem jego popularności stoi oczywiście większa świadomość konsumentów, ale także zmęczenie życiem w ciągłym biegu i nadmiarem fast foodów, otaczających konsumentów z każdej strony.
To także część szerszej idei slow life, czyli życia bez pośpiechu, w spokoju i równowadze. Jej elementami, obok slow food, są również slow fashion, slow travel i slow cosmetics.
Slow food w praktyce
Życie zgodnie z trendem slow food to przede wszystkim świadome decyzje konsumenckie. Wybierane są produkty lokalne, naturalne i sezonowe. Wynika to nie tylko z troski o środowisko, ale także zdrowie.
Karolina Mańkowska, analityczka ASM SFA, wskazuje, że koncentracja wokół ekologii i zdrowia wpływa na ofertę sklepów i strategie sprzedażowe dostosowujące się do nowych oczekiwań konsumentów.
Ekspertka za istotny element uważa m.in. lokalność i sezonowość produktów. „Konsumenci coraz częściej wybierają krótkie łańcuchy dostaw, wspierając lokalnych rolników i dostawców. Sezonowość staje się standardem dla świadomych klientów, którzy zwracają uwagę na świeżość oraz pochodzenie produktów” – komentuje Mańkowska. Dodaje, że dostosowywanie oferty do cyklów sezonowych i promowanie lokalnych inicjatyw może znacząco zwiększyć konkurencyjność sklepu.
Do trendu slow food można także zaliczyć popularność „clean label”, czyli produktów z krótką listą składników, pozbawionych sztucznych dodatków i konserwantów. „Minimalizm w składach to obecnie nie tylko moda, ale przede wszystkim wyraz zaufania konsumentów do marki. Warto postawić na transparentność, która staje się kluczowym elementem budowania relacji z klientem” – dodaje analityczka ASM SFA.
Karolina Mańkowska zauważa, że nie tylko zmiany w świadomości konsumentów wpływają na wzrost zachowań „slow foodowych”. Wysokie ceny i globalne kryzysy również przyczyniają się do wzrostu takich postaw. „Zmieniają się priorytety – rośnie popularność tańszych alternatyw oraz składników bazowych, co skłania klientów do samodzielnego przygotowywania posiłków. Jednocześnie globalne problemy z importem wybranych produktów mogą zwiększyć znaczenie lokalnych zamienników, co jest szansą dla krajowych dostawców i producentów” – wskazuje ekspertka.
Mięso slow czy roślinne zamienniki?
Detaliści przygotowujący ofertę dostosowaną do trendu slow food, powinni także zwrócić uwagę na produkty mięsne. Zgodnie z tą ideą należy ograniczać spożycie mięsa, szczególnie z przemysłowych hodowli. Konsumenci powinni sięgać po produkty wysokiej jakości, choć wcale nie oznacza to mięsa z ekologicznymi certyfikatami, za to pochodzącego z lokalnych gospodarstw prowadzonych w zrównoważony sposób2.
Alternatywę stanowi żywność roślinna, wytworzona w sposób naturalny. Oparta jest ona m.in. na roślinach strączkowych. Oferta w tej kategorii powinna być różnorodna i atrakcyjna, aby odpowiedzieć na oczekiwania konsumentów związane ze zdrowiem i zrównoważonym stylem życia.
Slow food to znacznie więcej niż styl odżywiania – to ruch społeczny i filozofia, która sprzeciwia się pośpiechowi, unifikacji i przemysłowemu podejściu do jedzenia. Promuje jakość, lokalność i dziedzictwo kulinarne, a jego celem jest nie tylko dostarczanie wartościowego pożywienia, ale również wspieranie zrównoważonej konsumpcji oraz ochrona naszej planety.
Katarzyna Jurkitewicz
Redaktor
1 źródło: www.slowfood.com/our-history, dostęp: 13.08.2025 r.
2 źródło: www.lowfooddolnyslask.org/produkty/mieso/po-wolne-mieso-czyli-jakie/, dostęp: 14.08.2025 r.
Początki
Ruch Slow Food narodził się w latach 80. we Włoszech. Impulsem do jego powstania była próba otwarcia w Rzymie pierwszej restauracji typu fast food, co wywołało fale protestów. W odpowiedzi Carlo Petrini – włoski krytyk kulinarny – wraz z innymi protestującymi założył ruch, który kilka lat później przekształcił się w organizację międzynarodową, działającą dziś w ponad 160 krajach.
Ważnym krokiem w rozwoju Slow Food było przyjęcie hasła: „Dobra, czysta i sprawiedliwa żywność dla wszystkich”, które oddaje istotę działalności – połączenie sprawiedliwości społecznej z przyjemnością jedzenia i troską o środowisko1. Oznacza to, że żywność powinna być świeża, lokalna, wyprodukowana w sposób ekologiczny i dostępna dla wszystkich, a jednocześnie wspierać lokalnych producentów. Wszystkie te zasady wpisują się w ideę zrównoważonego rozwoju, z poszanowaniem pochodzenia i tradycji.
Zgodnie z założeniami ruchu, jedzenie powinno być przygotowywane powoli, bez pośpiechu – stąd jego symbolem stał się ślimak.
Slow food to jednak nie tylko międzynarodowy ruch. Każdy, kto decyduje się na zrównoważoną konsumpcję i powrót do korzeni działa w duchu tego trendu. Za wzrostem jego popularności stoi oczywiście większa świadomość konsumentów, ale także zmęczenie życiem w ciągłym biegu i nadmiarem fast foodów, otaczających konsumentów z każdej strony.
To także część szerszej idei slow life, czyli życia bez pośpiechu, w spokoju i równowadze. Jej elementami, obok slow food, są również slow fashion, slow travel i slow cosmetics.
Slow food w praktyce
Życie zgodnie z trendem slow food to przede wszystkim świadome decyzje konsumenckie. Wybierane są produkty lokalne, naturalne i sezonowe. Wynika to nie tylko z troski o środowisko, ale także zdrowie.
Karolina Mańkowska, analityczka ASM SFA, wskazuje, że koncentracja wokół ekologii i zdrowia wpływa na ofertę sklepów i strategie sprzedażowe dostosowujące się do nowych oczekiwań konsumentów.
Ekspertka za istotny element uważa m.in. lokalność i sezonowość produktów. „Konsumenci coraz częściej wybierają krótkie łańcuchy dostaw, wspierając lokalnych rolników i dostawców. Sezonowość staje się standardem dla świadomych klientów, którzy zwracają uwagę na świeżość oraz pochodzenie produktów” – komentuje Mańkowska. Dodaje, że dostosowywanie oferty do cyklów sezonowych i promowanie lokalnych inicjatyw może znacząco zwiększyć konkurencyjność sklepu.
Do trendu slow food można także zaliczyć popularność „clean label”, czyli produktów z krótką listą składników, pozbawionych sztucznych dodatków i konserwantów. „Minimalizm w składach to obecnie nie tylko moda, ale przede wszystkim wyraz zaufania konsumentów do marki. Warto postawić na transparentność, która staje się kluczowym elementem budowania relacji z klientem” – dodaje analityczka ASM SFA.
Karolina Mańkowska zauważa, że nie tylko zmiany w świadomości konsumentów wpływają na wzrost zachowań „slow foodowych”. Wysokie ceny i globalne kryzysy również przyczyniają się do wzrostu takich postaw. „Zmieniają się priorytety – rośnie popularność tańszych alternatyw oraz składników bazowych, co skłania klientów do samodzielnego przygotowywania posiłków. Jednocześnie globalne problemy z importem wybranych produktów mogą zwiększyć znaczenie lokalnych zamienników, co jest szansą dla krajowych dostawców i producentów” – wskazuje ekspertka.
Mięso slow czy roślinne zamienniki?
Detaliści przygotowujący ofertę dostosowaną do trendu slow food, powinni także zwrócić uwagę na produkty mięsne. Zgodnie z tą ideą należy ograniczać spożycie mięsa, szczególnie z przemysłowych hodowli. Konsumenci powinni sięgać po produkty wysokiej jakości, choć wcale nie oznacza to mięsa z ekologicznymi certyfikatami, za to pochodzącego z lokalnych gospodarstw prowadzonych w zrównoważony sposób2.
Alternatywę stanowi żywność roślinna, wytworzona w sposób naturalny. Oparta jest ona m.in. na roślinach strączkowych. Oferta w tej kategorii powinna być różnorodna i atrakcyjna, aby odpowiedzieć na oczekiwania konsumentów związane ze zdrowiem i zrównoważonym stylem życia.
Slow food to znacznie więcej niż styl odżywiania – to ruch społeczny i filozofia, która sprzeciwia się pośpiechowi, unifikacji i przemysłowemu podejściu do jedzenia. Promuje jakość, lokalność i dziedzictwo kulinarne, a jego celem jest nie tylko dostarczanie wartościowego pożywienia, ale również wspieranie zrównoważonej konsumpcji oraz ochrona naszej planety.
Katarzyna Jurkitewicz
Redaktor
1 źródło: www.slowfood.com/our-history, dostęp: 13.08.2025 r.
2 źródło: www.lowfooddolnyslask.org/produkty/mieso/po-wolne-mieso-czyli-jakie/, dostęp: 14.08.2025 r.
