Włączanie zamiast marginalizacji
Na to badanie warto zwrócić szczególną uwagę. Polskie społeczeństwo starzeje się - zgodnie z raportem GUS „Sytuacja osób starszych w Polsce w 2023 r.”, od 2006 roku odnotowuje się systematyczny wzrost udziału seniorów w populacji. W 2005 roku stanowili oni 17,2 proc. ogółu ludności, a w 2023 roku ich udział wyniósł już 26,3 proc. Warto dodać, że w tej grupie przeważają kobiety, a najliczniejszymi przedstawicielami są osoby w wieku 65-69 lat.
- Co ważne, i jednocześnie ciekawe, społeczne postrzeganie emerytów zmienia się – coraz więcej osób po 60. roku życia jest w stanie oraz chce pozostawać aktywnymi zawodowo. Z danych choćby GUS wynika, że największa aktywność zawodowa wśród osób z prawem do emerytury występuje tuż po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet. Dodatkowo, liczba pracujących emerytów powyżej 60. roku życia co roku stale wzrasta i jak się okazuje, nie zawsze jest to dyktowane kwestią finansową. Seniorzy chcą utrzymywać rutynę zawodową oraz kontakty społeczne i warto być na to otwartym. W przypadku odpowiedniego wsparcia ze strony systemów polityki społecznej - obejmujących zapewnienie opieki zdrowotnej, a także narzędzi dla pracodawców do zatrudniania tej grupy - rynek pracy, który zmaga się z niedoborem pracowników, zyska cennych partnerów, otwartych na współpracę i rozwój – mówi Łukasz Koszczoł, Prezes Job Impulse, członka Polskiego Forum HR.
Praca po 60. roku życia - co motywuje?
Badanie pokazuje, że seniorzy w Polsce chcieliby kontynuować aktywność zawodową, a ich preferencje różnią się w zależności od rodzaju pracy. Najwięcej osób, tj. 35 proc. wyraziło chęć pracy umysłowej, kolejne 16,7 proc. respondentów preferuje proste zajęcia, niewymagające specjalistycznych kwalifikacji. Warto zwrócić uwagę, że 14,1 proc. seniorów chciałoby podjąć pracę w zawodzie wymagającym specjalistycznych kwalifikacji. Natomiast tylko 5,3 proc badanych wyraziło zainteresowanie pracą fizyczną.
Najważniejszą motywacją seniorów do kontynuowania aktywności zawodowej jest potrzeba dodatkowego dochodu, którą wskazało 62,9 proc. respondentów. Kolejnym istotnym powodem jest chęć utrzymywania rutyny zawodowej i aktywności, na co wskazało 41,3 proc. badanych. Z kolei utrzymywanie kontaktów społecznych oraz poczucie przynależności do zespołu było motywacją dla 35,8 proc. osób.
Od zdrowia po szacunek - co blokuje aktywność zawodową seniorów?
Największą przeszkodą w kontynuowaniu pracy zawodowej po 60. roku życia, według 40,5 proc. badanych, są problemy zdrowotne i ograniczenia fizyczne. Drugą najczęstszą odpowiedzią jest brak ofert pracy dostosowanych do osób starszych, na co wskazało 37,4 proc. respondentów. Kolejne przyczyny mają zbliżoną częstotliwość wskazań: brak elastycznych form zatrudnienia – 24,8 proc., poczucie, że młodsze pokolenie postrzega seniorów jako mniej wartościowych pracowników – 21,5 proc., oraz zbyt szybkie tempo pracy i wysokie wymagania w firmach – 20,4 proc. Warto również zwrócić uwagę na wskazania dotyczące wypalenia zawodowego, presji społecznej, sugerującej, że osoby starsze powinny już odpoczywać, niskich wynagrodzeń czy strachu przed wykluczeniem społecznym, które oscylowały wokół 15 -18 proc.
Sondaż pokazuje, że seniorzy w Polsce szczególnie cenią sobie elastyczne formy zatrudnienia, na które zwróciło uwagę aż 60,4 proc. badanych. Kolejną istotną kwestią, podaną przez 37,4 proc. respondentów, jest potrzeba atmosfery szacunku i wsparcia w zespole. 28,3 proc. badanych uważa, że ważne są dodatkowe programy wsparcia finansowego, takie jak refundacja okularów czy dopłaty do leków. Ponadto, 22,6 proc. respondentów wskazuje na znaczenie ergonomicznych, dostosowanych stanowisk pracy. Warto także podkreślić, że 24,7 proc. badanych zwraca uwagę na możliwość dzielenia się doświadczeniem, a 19,2 proc. uważa, że kampanie promujące zatrudnianie seniorów stanowią istotny element wspierający ich aktywność zawodową.
Badanie zlecone przez Job Impulse wskazuje, że seniorzy stanowią cenny zasób na rynku pracy, ale potrzebują dostosowanych warunków zatrudnienia, takich jak choćby elastyczne godziny. Problemy zdrowotne to kluczowa bariera, wymagająca działań systemowych zarówno ze strony państwa, jak i pracodawców. To jednak nie wszystko. Okazuje się, że niebywale ważne jest również stworzenie kultury szacunku i integracji, która pozwoli eksponować wiedzę oraz doświadczenie, a eliminować stereotypy, marginalizację lub wykluczenie.
- Chcemy podkreślić, że pracodawcy mogą korzystać z kilku narzędzi wspierających zatrudnianie seniorów, takich jak dofinansowanie wynagrodzenia dla osób bezrobotnych powyżej 50. roku życia, wynoszące maksymalnie 50 proc. minimalnego wynagrodzenia. Dodatkowo, zatrudnienie seniorów wiąże się ze zwolnieniem z opłacania składek na Fundusz Pracy za pracowników powyżej 55. roku życia w przypadku kobiet i 60. roku życia w przypadku mężczyzn. Warto również pamiętać, że osoby, które osiągnęły wiek emerytalny, mogą skorzystać z ulgi PIT-0 - pracownik, składając odpowiednie oświadczenie, korzysta z ulgi, która pozwala na nieodprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy, co przekłada się na wyższy dochód netto. Pojawiają się także zapowiedzi nowych rozwiązań wspierających aktywność zawodową seniorów, takich jak skrócony czas pracy. Patrząc na wyniki badania, a także sytuację demograficzno-gospodarczą, powinniśmy już świadomie zmierzać w kierunku stworzenia bardziej otwartego i elastycznego rynku pracy, który potrafi w pełni docenić wartość doświadczenia zawodowego tej grupy, jednocześnie uwzględniając jej unikalne potrzeby – podsumowuje Łukasz Koszczoł.
Źródło: Q&A Comms
Fot: Pixabay
Na to badanie warto zwrócić szczególną uwagę. Polskie społeczeństwo starzeje się - zgodnie z raportem GUS „Sytuacja osób starszych w Polsce w 2023 r.”, od 2006 roku odnotowuje się systematyczny wzrost udziału seniorów w populacji. W 2005 roku stanowili oni 17,2 proc. ogółu ludności, a w 2023 roku ich udział wyniósł już 26,3 proc. Warto dodać, że w tej grupie przeważają kobiety, a najliczniejszymi przedstawicielami są osoby w wieku 65-69 lat.
- Co ważne, i jednocześnie ciekawe, społeczne postrzeganie emerytów zmienia się – coraz więcej osób po 60. roku życia jest w stanie oraz chce pozostawać aktywnymi zawodowo. Z danych choćby GUS wynika, że największa aktywność zawodowa wśród osób z prawem do emerytury występuje tuż po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet. Dodatkowo, liczba pracujących emerytów powyżej 60. roku życia co roku stale wzrasta i jak się okazuje, nie zawsze jest to dyktowane kwestią finansową. Seniorzy chcą utrzymywać rutynę zawodową oraz kontakty społeczne i warto być na to otwartym. W przypadku odpowiedniego wsparcia ze strony systemów polityki społecznej - obejmujących zapewnienie opieki zdrowotnej, a także narzędzi dla pracodawców do zatrudniania tej grupy - rynek pracy, który zmaga się z niedoborem pracowników, zyska cennych partnerów, otwartych na współpracę i rozwój – mówi Łukasz Koszczoł, Prezes Job Impulse, członka Polskiego Forum HR.
Praca po 60. roku życia - co motywuje?
Badanie pokazuje, że seniorzy w Polsce chcieliby kontynuować aktywność zawodową, a ich preferencje różnią się w zależności od rodzaju pracy. Najwięcej osób, tj. 35 proc. wyraziło chęć pracy umysłowej, kolejne 16,7 proc. respondentów preferuje proste zajęcia, niewymagające specjalistycznych kwalifikacji. Warto zwrócić uwagę, że 14,1 proc. seniorów chciałoby podjąć pracę w zawodzie wymagającym specjalistycznych kwalifikacji. Natomiast tylko 5,3 proc badanych wyraziło zainteresowanie pracą fizyczną.
Najważniejszą motywacją seniorów do kontynuowania aktywności zawodowej jest potrzeba dodatkowego dochodu, którą wskazało 62,9 proc. respondentów. Kolejnym istotnym powodem jest chęć utrzymywania rutyny zawodowej i aktywności, na co wskazało 41,3 proc. badanych. Z kolei utrzymywanie kontaktów społecznych oraz poczucie przynależności do zespołu było motywacją dla 35,8 proc. osób.
Od zdrowia po szacunek - co blokuje aktywność zawodową seniorów?
Największą przeszkodą w kontynuowaniu pracy zawodowej po 60. roku życia, według 40,5 proc. badanych, są problemy zdrowotne i ograniczenia fizyczne. Drugą najczęstszą odpowiedzią jest brak ofert pracy dostosowanych do osób starszych, na co wskazało 37,4 proc. respondentów. Kolejne przyczyny mają zbliżoną częstotliwość wskazań: brak elastycznych form zatrudnienia – 24,8 proc., poczucie, że młodsze pokolenie postrzega seniorów jako mniej wartościowych pracowników – 21,5 proc., oraz zbyt szybkie tempo pracy i wysokie wymagania w firmach – 20,4 proc. Warto również zwrócić uwagę na wskazania dotyczące wypalenia zawodowego, presji społecznej, sugerującej, że osoby starsze powinny już odpoczywać, niskich wynagrodzeń czy strachu przed wykluczeniem społecznym, które oscylowały wokół 15 -18 proc.
Sondaż pokazuje, że seniorzy w Polsce szczególnie cenią sobie elastyczne formy zatrudnienia, na które zwróciło uwagę aż 60,4 proc. badanych. Kolejną istotną kwestią, podaną przez 37,4 proc. respondentów, jest potrzeba atmosfery szacunku i wsparcia w zespole. 28,3 proc. badanych uważa, że ważne są dodatkowe programy wsparcia finansowego, takie jak refundacja okularów czy dopłaty do leków. Ponadto, 22,6 proc. respondentów wskazuje na znaczenie ergonomicznych, dostosowanych stanowisk pracy. Warto także podkreślić, że 24,7 proc. badanych zwraca uwagę na możliwość dzielenia się doświadczeniem, a 19,2 proc. uważa, że kampanie promujące zatrudnianie seniorów stanowią istotny element wspierający ich aktywność zawodową.
Badanie zlecone przez Job Impulse wskazuje, że seniorzy stanowią cenny zasób na rynku pracy, ale potrzebują dostosowanych warunków zatrudnienia, takich jak choćby elastyczne godziny. Problemy zdrowotne to kluczowa bariera, wymagająca działań systemowych zarówno ze strony państwa, jak i pracodawców. To jednak nie wszystko. Okazuje się, że niebywale ważne jest również stworzenie kultury szacunku i integracji, która pozwoli eksponować wiedzę oraz doświadczenie, a eliminować stereotypy, marginalizację lub wykluczenie.
- Chcemy podkreślić, że pracodawcy mogą korzystać z kilku narzędzi wspierających zatrudnianie seniorów, takich jak dofinansowanie wynagrodzenia dla osób bezrobotnych powyżej 50. roku życia, wynoszące maksymalnie 50 proc. minimalnego wynagrodzenia. Dodatkowo, zatrudnienie seniorów wiąże się ze zwolnieniem z opłacania składek na Fundusz Pracy za pracowników powyżej 55. roku życia w przypadku kobiet i 60. roku życia w przypadku mężczyzn. Warto również pamiętać, że osoby, które osiągnęły wiek emerytalny, mogą skorzystać z ulgi PIT-0 - pracownik, składając odpowiednie oświadczenie, korzysta z ulgi, która pozwala na nieodprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy, co przekłada się na wyższy dochód netto. Pojawiają się także zapowiedzi nowych rozwiązań wspierających aktywność zawodową seniorów, takich jak skrócony czas pracy. Patrząc na wyniki badania, a także sytuację demograficzno-gospodarczą, powinniśmy już świadomie zmierzać w kierunku stworzenia bardziej otwartego i elastycznego rynku pracy, który potrafi w pełni docenić wartość doświadczenia zawodowego tej grupy, jednocześnie uwzględniając jej unikalne potrzeby – podsumowuje Łukasz Koszczoł.
Źródło: Q&A Comms
Fot: Pixabay
